آیا تا به حال به ارتباط میان حرکت قیمت ارزهای مختلف در بازارهای مالی توجه کردهاید؟ برای مثال، افزایش قیمت طلا و همزمان کاهش ارزش دلار آمریکا، یا سقوط بازار بورس آمریکا و به دنبال آن افت قیمت بیتکوین. این رویدادها تصادفی نبوده و اغلب نتیجهی پدیدهای به نام همبستگی بین بازارها هستند. همبستگی، یکی از عوامل کلیدی است که در تصمیمگیریهای تریدرها و سرمایهگذاران نقشی اساسی ایفا میکند. درک صحیح از این مفهوم میتواند به شما در بهبود استراتژیهای معاملاتی کمک شایانی نماید.

همبستگی بین بازارها چیست؟
همبستگی (Correlation) به رابطه میان حرکت دو بازار متفاوت اشاره دارد. این مفهوم، در واقع، میزان ارتباط و تأثیر حرکت یک بازار بر بازار دیگر را نشان میدهد.
انواع همبستگی بین بازارها
همبستگی میان بازارها در سه دستهی اصلی طبقهبندی میشود:
همبستگی مثبت (Direct Correlation):
زمانی که دو بازار به طور همجهت حرکت میکنند، به آنها همبستگی مثبت گفته میشود. بدین معنی که اگر یک بازار رشد کند، بازار دیگر نیز افزایش خواهد یافت و بالعکس.
مثالها: بورس آمریکا (S&P 500) و بیتکوین. معمولاً با رشد بازار سهام، قیمت بیتکوین نیز افزایش مییابد. نفت و دلار کانادا (CAD). کانادا یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت است، از این رو قیمت نفت و ارزش ارز کانادا معمولاً همجهت حرکت میکنند.
همبستگی منفی (Inverse Correlation):
هنگامی که دو بازار به صورت معکوس نسبت به یکدیگر حرکت میکنند، یعنی با افزایش یکی، دیگری کاهش مییابد و برعکس، همبستگی منفی میان آنها برقرار است.
مثالها: طلا و دلار آمریکا (XAU/USD در مقابل DXY). معمولاً با قوی شدن دلار، قیمت طلا کاهش مییابد. شاخص دلار (DXY) و یورو/دلار (EUR/USD). به دلیل سهم قابل توجه یورو در شاخص دلار، افزایش شاخص دلار معمولاً منجر به کاهش قیمت یورو/دلار میشود.
همبستگی صفر (No Correlation):
برخی بازارها هیچ رابطهی مشخصی با یکدیگر ندارند و حرکات آنها مستقل از هم است.
مثال: قیمت گاز طبیعی و بیتکوین. عموماً هیچ رابطهای میان این دو دارایی وجود ندارد.
همبستگی در بازارهای مهم مالی
درک روابط همبستگی در بازارهای کلیدی مالی برای هر سرمایهگذار و تریدری حیاتی است. برخی از مهمترین این روابط عبارتند از:
طلا و دلار آمریکا (XAU/USD در مقابل DXY):
همبستگی منفی: ارزش طلا به دلار آمریکا قیمتگذاری میشود. وقتی ارزش دلار افزایش مییابد، خرید طلا برای کشورهایی که با ارزهای دیگر معامله میکنند گرانتر شده، تقاضا برای آن کاهش مییابد و در نتیجه قیمت طلا تضعیف میشود. این رابطه برای تحلیلگران اهمیت بسیاری دارد.
نفت و ارزهای وابسته به نفت (مانند CAD و RUB):
همبستگی مثبت: افزایش قیمت نفت معمولاً باعث تقویت ارز کشورهای وابسته به صادرات نفت، نظیر دلار کانادا، میشود. مثال بارز این رابطه، قیمت نفت خام و دلار کانادا است.
بورس آمریکا و بیتکوین (S&P 500 در مقابل BTC):
این دو دارایی معمولاً همبستگی مثبت دارند. در دورههای رشد اقتصادی، سرمایهگذاران تمایل بیشتری به داراییهای پرریسک مانند بیتکوین نشان میدهند. اما در زمان بحرانهای اقتصادی، سرمایهها اغلب به سمت داراییهای امنتر مانند طلا حرکت کرده، که منجر به کاهش قیمت همزمان سهام و بیتکوین میشود.
اوراق قرضه و سهام (Bonds در مقابل Stocks):
همبستگی منفی: با رشد بازار سهام، سرمایهگذاران غالباً اوراق قرضه خود را فروخته و وارد بازار سهام میشوند. این امر باعث کاهش قیمت اوراق قرضه میگردد.
چگونه از همبستگی برای بهبود معاملات استفاده کنیم؟
استفادهی مؤثر از مفهوم همبستگی میتواند ابزار قدرتمندی در دستان تریدرها باشد.
تأیید سیگنالهای معاملاتی:
اگر تحلیل تکنیکال شما نشاندهندهی احتمال رشد طلا است، اما شاخص دلار آمریکا در حال افزایش است، این دو سیگنال با توجه به همبستگی منفیشان متضاد محسوب میشوند. در چنین شرایطی باید با احتیاط بیشتری عمل کرد.
پوشش ریسک (Hedging):
برای کاهش ریسک معاملات خود، میتوانید در بازارهایی که همبستگی منفی دارند، معاملهای در خلاف جهت باز کنید. به عنوان مثال، اگر در جفتارز یورو/دلار (EUR/USD) پوزیشن خرید دارید، میتوانید در جفتارز دلار آمریکا/فرانک سوئیس (USD/CHF) که معمولاً همبستگی منفی با EUR/USD دارد، پوزیشن فروش باز کنید.
پیشبینی حرکات بازار:
درک همبستگی میتواند به شما در پیشبینی احتمالی حرکات آتی بازارها کمک کند. مثلاً، اگر قیمت نفت در حال افزایش است، با احتمال بالایی انتظار میرود ارزهای وابسته به نفت (مانند دلار کانادا) نیز تقویت شوند. این دانش میتواند فرصتهای معاملاتی ارزشمندی را نمایان سازد.
چگونه همبستگی بین بازارها را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی و اندازهگیری همبستگی میان بازارهای مختلف، ابزارهای متعددی وجود دارند.
- استفاده از ابزارهایی نظیر “Correlation Coefficient” در پلتفرم معاملاتی متاتریدر.
- بهرهگیری از وبسایتهای معتبر تحلیل بازارهای مالی مانند Myfxbook و Investing.com. این ابزارها به شما در تعیین میزان همبستگی میان جفتارزها و سایر داراییها کمک میکنند.
ضریب همبستگی
ضریب همبستگی مقداری عددی است که شدت و جهت همبستگی را نشان میدهد:
- +1: همبستگی کاملاً مثبت. حرکات دو بازار کاملاً همجهت است.
- -1: همبستگی کاملاً منفی. حرکات دو بازار کاملاً معکوس یکدیگر است.
- 0: هیچ همبستگیای وجود ندارد. حرکات دو بازار مستقل از هم است.
نتیجهگیری:
استفاده از همبستگی برای کسب برتری در معاملات
همانطور که مشاهده کردید، داشتن درک عمیق از همبستگی بازارها میتواند به شما در اتخاذ تصمیمات معاملاتی دقیقتر و آگاهانهتر یاری رساند. با تحلیل روابط میان بازارهای مرتبط، قادر خواهید بود سیگنالهای نادرست را شناسایی کرده و فیلتر نمایید و همچنین ریسک معاملات خود را به شکل مؤثری کاهش دهید. این راهکاری است که بسیاری از تریدرهای حرفهای برای افزایش سودآوری خود به کار میگیرند. اکنون که با مفهوم و کاربردهای همبستگی آشنا شدید، میتوانید آن را در استراتژیهای معاملاتی خود برای دستیابی به نتایج بهتر پیادهسازی کنید.